कर्णबहादुर शाही, सचिव, नेपाली कांग्रेस जुम्ला

नेपाली कांग्रेस जुम्लाको सहसचिव हुँदै हाल निर्वाचित सचिवका रूपमा कार्य गरिरहेका युवा नेता कर्णबहादुर शाहीले आसन्न पार्टीको जिल्ला अधिवेशनमा सभापतिको दाबेदारी प्रस्तुत गरेका छन् । कांग्रेस महाधिवेशनका विषयमा केन्द्रित रहेर युवा नेता शाहीसँग गरिएको कुराकानीको सम्पादित अंश :

कांग्रेसको क्रियाशील सदस्यताको विवाद कायमै छ । यस्तो अवस्थामा महाधिवेशन समयमै सम्पन्न हुन सक्छ त ?

नेपाली कांग्रेसको आवधिक निर्वाचन भनेकै आन्तरिक जीवनको हो । त्यसैले यो अन्तिम पटकको समयावधि पार्टीले निक्र्यौल गरेको छ । महाधिवेशन गर्नका खातिर सबै शक्तिहरू परिचालन गरेको छ । यस अर्थमा बुझिन्छ कि तोकिएकै समयमा निर्वाचन हुन्छ ।

कांग्रेसले क्रियाशील सदस्यताको विवाद टुंग्याउन असार मसान्तसम्मको समयावधि छानबिन समितिलाई दिएको छ । विवाद टुंगिनेभन्दा पनि बल्झिने क्रम सुरु भएको छ । जिल्लाबाट उजुरी पर्न थालेको छ । यस्तो अवस्थामा महाधिवेशन हुन्छ भनेर कसरी भन्नु सक्नुहुन्छ ?

यो विवादलाई पार्टीले विभिन्न चरणमा विभाजन गरेको छ । प्रथम चरणका जिल्लाहरूको क्रियाशील सदस्यता टुंग्याइसकेको छ । जहाँ अलिक बढी जटिल छ, त्यस्तो जटिलताको प्रकृति हेरी छानबिन समितिलाई सहमतिमा टुंग्याउने र सहमतिमा पनि टुंग्याउन नसकिने प्रकृतिका एकाध जिल्लाका सवालमा शीर्ष नेतृत्वबाट एक तहको संवादपछि सल्टाउने सहमति भएको छ । यी सबै सहमतिले स्पष्ट हुन्छ कि महाधिवेशन गर्नका लागि सबै नेतृत्व तहमा एकमत छ ।

कांग्रेस महाधिवेशनमा जहिले पनि नेतृत्वका विषयमा मात्रै चर्चा हुन्छ । पार्टीभित्रका गुट, उपगुटका कारण पार्टी कमजोर हुँदै गएको छ । गुटका अन्त्य गरेर पार्टीलाई एकताबद्ध कसरी बनाउने र सक्षम व्यक्तिलाई नेतृत्वमा कसरी ल्याउने भन्नेबारे किन बहस हुँदैन ?

नेपाली कांग्रेस लोकतान्त्रिक विधि र लाखौं नागरिकलाई जोडेर हिँड्ने पार्टी हो । यस पार्टीमा असल सिद्धान्त र लाखौं नागरिक मात्रै नभई सयौं त्याग, तपस्या र अनुभवबाट लामो समय व्यतित गरेर नागरिक विरोधी मुलुकका सबै शक्तिहरूलाई किनारा लगाउँदै लोकतन्त्र स्थापित गर्ने नेताहरूको सागर भएको पार्टी हो । यहाँ सबैले अपेक्षा गर्ने एक जनामात्रै नभई उस्तै ताकत र जनविश्वास बटुलेका सयौं नेताहरूले नेतृत्व गरेको दल भएकाले गुट, उपगुट गर्ने हेतुले होइन, नेतृत्व सम्हालेर पार्टीलाई सही तरिकाले गति दिनका लागि योग्य छु भन्ने ठहर गर्नेको पनि हुल छ । कस्तो नेतृत्व छनोट गर्ने भन्ने कुरा अन्तिम निर्णय महाधिवेशन प्रतिनिधिहरूले गर्ने र महाधिवशेन सफल भइसकेपछि गुट, उपगुटहरू स्वतः निष्क्रिय भई निर्वाचित कार्यसमितिले पार्टी सञ्चालन गर्ने भएकाले यसलाई पनि हामीले सहजै ग्रहण गर्नुपर्छ ।

पार्टीभित्र गुट, उपगुट हुन सक्छन् । तर, पार्टी गतिविधिलाई नै असर पुर्‍याउने गरी ती गुट, उपगुट सक्रिय हुन हुँदैन । पार्टीभित्र कुनै एजेन्डामा मत विभाजन हुन सक्छ । नेताहरूले एजेन्डामा आफ्ना फरक विचार राख्न सक्नुहुन्छ । तर, पार्टी सञ्चालन र पार्टीको निर्णय मान्न तथा कार्यान्वयन गर्न सबै नेताहरू लाग्नुपर्छ । महाधिवेशनको मैदानमा उत्रिँदै गर्दा प्यानल बन्न सक्छन् तर, नेतृत्व चयन भएपछि सबै गुट, उपगुट निष्क्रिय हुन्छन् । त्यसैले पार्टीलाई हामी सबैले कसरी बलियो बनाउने र सही व्यक्तिलाई कसरी नेतृत्वमा ल्याउने भन्नेबारे गम्भीर भएर यो महाधिवेशनमा सोच्नु पर्छ ।

पार्टीले लिने नीति र अबको बाटो के हुनुपर्छ जस्तो लाग्छ तपाईंलाई ?

बीपी कोइरालाले निर्माण गरेको सिद्धान्तसँग कसैको भिन्न मत देखिँदैन । नेतृत्वले कार्यान्वयन गर्ने सवालमा बेलाबेलामा कहीँ व्यवधान आउने, कतै त्रुटि झल्किने कुराले नेतृत्वमाथि नै प्रश्न उठ्ने नगरेको होइन । १४ औँ महाधिवेशनबाट छनोट हुने नेतृत्वले विशेषगरी यो मुलुकको शिक्षा, स्वास्थ्य, सबै नागरिकको हक हो भन्ने कुरालाई स्थापित गर्नुपर्छ । मान्छेको आर्थिक अवस्थाबाट मापन गरेर नागरिकहरूलाई बञ्चित गर्ने राज्यको नीति फेरिनुपर्छ । र, गरिबीको रेखामुनि रहेका नागरिकहरूको गाँस, बासको सुनिश्चितता गर्ने कुरामा सरकार प्रतिबद्ध हुनुपर्छ । अनि मात्र कतैबाट लोकतन्त्र खतरामा पर्न थाल्यो भने पनि आम नागरिकहरूले मेरो लोकतन्त्र भनेर रक्षाका खातिर तैनाथ हुनेछन् । र, लोकतन्त्र सधैँका लागि सुरक्षित हुनेछ ।

पार्टीको महाधिवेशनको मिति तोकिएसँगै जिल्लामा पनि अधिवेशनमा चटारो सुरु भएको छ । नेतृत्वका लागि दाबी गर्ने आकांक्षी पनि देखिन थालेका छन् । जुम्ला सचिवको भूमिका निर्वाह गरिसक्नुभयो, तपाईंले सभापतिमा दाबी गरिरहनु भएको छ, तपाईंलाई नै सभापति किन बनाउने ?

नेतृत्व लिने कुरा आफैँमा रहरको विषय होला । त्योभन्दा पनि पार्टीको विधि र आम नेता तथा कार्यकर्ताको अपेक्षा अनुरूप सञ्चालन गर्न सकिन्छ कि सकिन्न भन्ने ठूलो चुनौतीको कुरा हो जस्तो मलाई लाग्छ । स्वाभाविक ढंगले जिल्लामा सभापतिका आकांक्षी थुप्रै साथीहरू हुनुहुन्छ ।

तर, निर्वाचित पार्टी सचिवको नाताले जिल्लाका साथीहरू र जनताको सुख, दुःखमा प्रत्यक्ष सहभागी भएको नाताले त्यही पंक्तिबाट मलाई सभापतिको उम्मेदवारीको दाबी गर्न सुझाव भएअनुसार मैले आफूले सभापतिमा उम्मेदवारी दिने घोषणा गरेको हुँ ।

पार्टीलाई चलायमान बनाउने र आसन्न तीनै तहका निर्वाचनमा पार्टीलाई जिताउनका लागि मैले आफ्नो रोडम्याप साथीहरू समक्ष राख्नेछु । ती निर्वाचनमा पार्टीभित्र लामो समयसम्म त्याग र संघर्ष गरेका, थुप्रै जनताको विश्वास बटुलेर निर्वाचन विजयी हुन सक्ने र विजयीपश्चात् विद्यमान विधिभित्र रही सबै नागरिकको हितमा काम गर्न सक्नेलाई जिम्मेवारी दिने वातावरण सिर्जना गर्नेछु ।