नेपाल क्रिकेट संघ (क्यान)ले पहिलो नेपाल प्रिमियर लिग (एनपिएल)बाट २ करोड ४६ लाख रुपैयाँ नाफा कमाएको दाबी गरेको छ, तर यो आर्थिक विवरणले पारदर्शिता र विश्वसनीयतामाथि थप प्रश्न उठाएको छ । बिहीबार मूलपानीमा बसेको क्यानको केन्द्रीय कार्यसमिति बैठकमा १० घण्टा लामो छलफलपछि सार्वजनिक गरिएको आय–व्यय विवरणमा २७ करोड ६९ लाख आम्दानी र २० करोड १५ लाख खर्च भएको उल्लेख छ । तर, प्रतियोगिता सम्पन्न भएको सात महिनापछि बल्ल सार्वजनिक भएको यो हिसाबले क्यानको कार्यशैली र आर्थिक अनुशासनमाथि गम्भीर प्रश्न उठाएको छ ।

क्यानका प्रवक्ता छुम्बी लामाका अनुसार, एनपीएलको आम्दानी र खर्चको अन्तर ७ करोड ५३ लाख थियो । यसको ५० प्रतिशत (४ करोड ३७ लाख) आठ फ्रेन्चाइज टोलीलाई वितरण गरिएको छ। बाँकी ३ करोड १६ लाखमध्ये ७० लाख प्रदेश क्रिकेट संघलाई दिएपछि क्यानले २ करोड ४६ लाख नाफा कमाएको दाबी गरेको छ । यद्यपि, यो विवरणलाई क्यानको केन्द्रीय कार्यसमितिले पूर्ण अनुमोदन गर्न बाँकी छ, किनभने केही सदस्यले थप विवरण मागेका छन् ।

ad

यो आर्थिक हिसाबले क्यानको ब्रान्डिङ र विश्व क्रिकेटमा एनपिएलको पहिचान बनाउने दाबीलाई समर्थन गरे पनि, विगतको नेपाल टी–२० लिगमा म्याच फिक्सिङ र खेलाडीको भुक्तानीमा अनियमितताको इतिहासले यो दाबीमाथि शंका उत्पन्न गरेको छ ।

पहिलो एनपीएलमा व्यापक अनियमितता भएको भन्दै अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगमा गत मंसिर ७ र फागुन १२ मा उजुरी परेका थिए । सार्वजनिक खरिद ऐनविपरीत टेन्डर र विज्ञापन नियमन ऐन उल्लंघनको आरोपसहित परेका यी उजुरीपछि अख्तियारले मन्त्रालयलाई छानबिन गर्न निर्देशन दिएको थियो ।
खेलकुदमन्त्री तेजुलाल चौधरीले जेठ १२ मा रञ्जना प्रधानको संयोजकत्वमा कार्यदल गठन गरेका थिए ।

कार्यदलले तीनपटक क्यानलाई पत्राचार गरी कागजपत्र मागे पनि क्यानले सहयोग नगरेको निष्कर्षसहित असार २७ मा प्रतिवेदन बुझायो । प्रतिवेदनमा थप गहिरो छानबिनको आवश्यकता उल्लेख छ । मन्त्री चौधरीले अब उच्चस्तरीय समिति गठन गरी अख्तियारलाई जिम्मा दिने वा मन्त्रालय आफैँले अनुसन्धान गर्ने भन्ने विषयमा छलफल भइरहेको बताएका छन् । यो असहयोग र ढिलासुस्तीले क्यानको पारदर्शितामाथि थप प्रश्न उठेको छ ।

प्रतियोगिताको भविष्यबारे अन्योलता बढे पनि क्यानले दोस्रो एनपीएलको तयारी तीव्र बनाएको छ । साउन २४ मा हुने मिनी अक्सनका लागि ४५८ नेपाली खेलाडीले नाम दर्ता गराएका छन् । आठ फ्रेन्चाइज टोलीले एक अनिवार्य मार्कीसहित ५६ खेलाडी रिटेन गरेका छन्, र प्रत्येक टोलीले ५–६ खेलाडी थप्नेछन् । क्यानका सचिव पारस खड्काले दोस्रो संस्करणलाई अझ व्यवस्थित बनाउन पहिलो संस्करणको विवरण महत्वपूर्ण हुने दाबी गरेका छन् । तर, पहिलो संस्करणको छानबिन नटुंगिँदै दोस्रो संस्करणको तयारीले क्यानको प्राथमिकता र जवाफदेहीतामाथि प्रश्न उठाएको छ ।

नेपालले सन् २०२६ को आईसीसी महिला टी–२० विश्वकपको ग्लोबल छनोट आयोजना गर्ने जिम्मेवारी पाएको छ । जनवरी १२ देखि फेब्रुअरी २, २०२६ सम्म मूलपानीको तल्लो र माथिल्लो मैदानमा हुने यो प्रतियोगितामा १० टोलीले चार स्थानका लागि प्रतिस्पर्धा गर्नेछन् । बंगलादेश, आयरल्यान्ड, नेपाल, थाइल्यान्ड र अमेरिकाले स्थान पक्का गरिसकेका छन्, भने बाँकी पाँच टोली अफ्रिका, युरोप र पूर्वी एसिया–प्रशान्त क्षेत्रबाट छनोट हुनेछन् । यो आयोजनाले नेपालको क्रिकेट पूर्वाधार र संगठनात्मक क्षमतालाई विश्वमञ्चमा प्रदर्शन गर्ने अवसर हो ।

एनपीएलको आर्थिक विवरणले क्यानको व्यावसायिक सफलताको दाबीलाई बल पुर्‍याए पनि, छानबिनमा असहयोग र अनियमितताको आरोपले यसको विश्वसनीयता कमजोर बनेको छ ।