अधिनायकवादी शैलीबाट अगाडि बढ्न चाहनेहरू,लोकतन्त्रलाई मनबाटै स्वीकार गर्न नचाहनेहरू, लोकतन्त्रलाई आफ्नो फाइदाअनुसार चलाउन खोज्नेहरूको कम्युनिस्ट सरकार अहिले हाबी भएका कारणले मानिसहरूमा अब के हुन्छ भन्ने जिज्ञासा जागिरहेको छ । मुलुक सुहाउँदो, मुलुकको राज्य व्यवस्था सुहाउँदो र मुलुकका नागरिकको जुन विविधता छ त्यो विविधतालाई सम्बोधन गर्न सक्ने खालको राजनीतिक नेतृत्वको हातमा मुलुको बागडोर रहेन अहिले ।

अहिले सरकार पनि लक्ष्यविहीन छ, प्रतिपक्ष पनि लक्ष्यविहीन छ । यही अवस्थाले मुलुक दुर्घटनामा पर्ने अनुमानहरू सार्वजनिक भइरहेका छन् । यस्तो स्थिति किन ?

सरकार अहिले हाम्रो हातमा छैन । नेकपाले सरकार चलाइरहेको छ र संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको आगामी बाटो बनाउने र यसलाई सुरक्षित अवतरण गराउने दायित्व अहिलेको सरकारको हो । पछिल्ले निर्वाचनमा उहाँहरूले बहुमत ल्याउनु भएको र अहिले त्यसमा अरू दलहरूलाई थपेर दुई तिहाइ बहुमत पु¥याउनु भएको छ ।

सहजतापूर्वक सरकार चलाउने, संविधानलाई कार्यान्वयन गराउने र संविधानका प्रावधानहरूलाई अगाडि बढाउने, मुलुकमा शान्ति स्थायित्व र विकासलाई गतिदिने र जनतालाई सुखी र समृद्धि गराउने मूल दायित्व सरकारको हो । तर, यो क्रममा उहाँहरूले विभिन्न खालका असहज निर्णयहरू लिँदै आउनुभएको छ र यस्ता निर्णयले गर्दा देशमा अलिकति असहजको अवस्था सिर्जना भएको हो । यही ढंगले सरकार अगाडि गयो भने भोलिका दिनमा प्राप्त उपलब्धि नै गुम्ने पो हो कि भन्ने आशंकाहरू बढेका छन् ।

जहाँसम्म प्रमुख प्रतिपक्षको कुरा छ, नेपाली कांग्रेस भनेको लोकतान्त्रिक पार्टी हो र यो लोकतान्त्रिक ढंगबाट मात्रै अगाडि बढ्न सक्छ । लोकतान्त्रिक मूूल्य र मान्यबाट देश अगाडि जानुपर्छ भन्ने पक्षमा छ । लोकतन्त्र बिना नेपाली कांग्रेस मात्र हैन कुनै पनि पार्टी बलियो हुन सक्दैन ।

लोकतान्त्रिक मान्यताबाट जनताको चाहनाअनुसार आर्थिक समृद्धिको बाटो समाउनुपर्छ भन्ने कांग्रेसको मूल मन्त्र हो र यहीअनुसार हामीले प्रतिपक्षको भूमिका पनि निभाइरहेका छौं । मुलुकको विकास र समृद्धिका लागि, राष्ट्र र राष्ट्रियताका सवालमा, जनतालाई साथ र संरक्षण गर्ने कुरामा हामी पछि परेका छैनौं, दृढ संकल्पका साथ लागिरहेकै छौं ।

सरकार मजबुत हु“दाहु“दै पनि केही गर्न नसक्नाले जनता निराश भएका छन् । यस्तो बेलामा प्रमुख प्रतिपक्षले आशा जगाउन सक्नुपर्ने होइन र ?

यो कुरा हामीले पनि महसुस गरेका छौं । अहिले सरकारले जे जस्ता कामहरू गरिरहेको छ । भ्रष्टाचारका बिषयहरू जसरी आइरहेका छन् । सरकारको भनाइ र गराइमा जसरी भिन्नता आइरहेका छन् । यसले जनतामा निराशा पैदा गरेको छ । उनीहरू जुन तन्त्र आए पनि उस्तै रहेछ र योभन्दा त त्यही पो ठीक थियो कि भन्ने सोचमा पुगेका छन् । यो विषय नेपाली कांग्रेसको संसदीय दलको बैठकमा पनि उठेको हो ।

मेरो बुझाइमा यस्तो निराशा आउनुका पछाडि केही कारणहरू पनि देखिएका छन् । मूल कुरा नेपालमा जुन खालको धार्मिक विविधता छ, भाषिक विविधता छ, जातीय विविधता छ, सांस्कृतिक विविधता छ यो विविधतालाई राजनीतिले कसरी सम्बोधन गर्छ त्यसले पनि ठूलो असर पार्ने रहेछ । यी सबैखालका विविधतालाई लोकतान्त्रिक मूल्य र मान्यताले मात्रै सम्बोधन गर्न सक्छ । लोकतान्त्रिक पद्धति र नेपालमा जुन खालको संसदीय शासन व्यवस्था नेपालमा स्थापित छ ।

यसले सबैका सहअस्तित्वहरूलाई सम्बोधन गर्न सक्नुपर्ने थियो । तर, सरकारले सबैको सहअस्तित्वलाई सम्बोधन गर्न सकेको देखिएन । नेपालमा पछिल्लो निर्वाचनबाट कम्युनिस्ट सिद्धान्तमा विश्वास गर्नेहरू, कम्युनिस्ट सिद्धान्त र नीतिलाई कार्यान्वयन गराउनेहरू शासनमा भएका कारण यस्तो देखिएको हो । सरकारले आफू बाहेकका अरू कसैको सहअस्तित्वलाई स्वीकार गर्न सकेको छैन । अहिले जनताको इच्छा र चाहना लोकतान्त्रिक छ । मुलुकको संविधान लोकतान्त्रिक र संसदीय मूल्यमान्यतामा स्थापित छ । तर, शासनमा चाहिँ एकदलीय मान्यतालाई अगाडि बढाउनेहरू छन् ।

अधिनायकवादी शैलीबाट अगाडि बढ्न चाहनेहरू, लोकतन्त्रलाई मनबाटै स्वीकार गर्न नचाहनेहरू, लोकतन्त्रलाई आफ्नो फाइदाअनुसार चलाउन खोज्नेहरूको कम्युनिस्ट सरकार अहिले हाबी भएका कारणले मानिसहरूमा अब के हुन्छ भन्ने जिज्ञासा जागिरहेको छ । मुलुक सुहाउँदो, मुलुकको राज्य व्यवस्था सुहाउँदो र मुलुकका नागरिकको जुन विविधता छ त्यो विविधतालाई सम्बोधन गर्न सक्ने खालको राजनीतिक नेतृत्वको हातमा मुलुको बागडोर रहेन अहिले ।

बहुलबादमा आधारित बहुदलीय शासन व्यास्था हो अहिलेको । तर, उहाँहरूले बहुलबादमा विश्वासै गर्नुहुन्न । आफूले जे देख्यो त्यही सत्य हुन्छ, ज ेगर्न चाहनुहुन्छ त्यही नै सत्य हुन्छ उहाँहरूको शासनमा । अहिले बढेको निराशाको आधार पनि यही हो भन्ने लाग्छ मलाई ।

संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रमाथि ‘कु’ हुन्छ भनेर विश्लेषण भइरह“दा सरकारका पछिल्ला व्यवहारले पनि पुष्टि गर्दै गएको देखिन्छ । जनता कांग्रेसस“ग पनि आशावादी देखिदैनन् । के गर्छ कांग्रेसले अब ?

लोकतान्त्रिक शासन व्यवस्थाको मूल आधारशिला भनेको वैचारिक स्वतन्त्रता, वाक स्वतन्त्रता र अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता हो । नागरिकहरूले राम्रो देख्छन् राम्रो भन्छन्, खराब देख्छन् खराब भन्छन् । आम सञ्चारमाध्यमले पनि राम्रो गरे राम्रै लेख्छ । खराब गरेको भए उसको धर्म हो खराबै लेख्छ । तर, अहिलेको प्रधानमन्त्रीको यसमा छुट्टै व्याख्या छ । अहिलेको प्रधानमन्त्री र यो सरकारको राम्रो गर्ने सोचाइ र दृष्टिकोण नै भएको पाइँदैन ।

त्यसैले यो सरकारले राम्रो गर्न सकेन भनेर आमसञ्चार जगत्ले प्रधानमन्त्री र सरकारलाई सच्चिएर आउ, राम्रो काम गर्ने समय छ, काम गरभन्दा उहाँहरूलाई पचिरहेको देखिँदैन । राम्रो गर्न पनि नसक्ने र खराब सुन्न पनि नसक्ने त हुनु भएन नि । कसैले खराब पक्ष औंल्याइदियो भने सच्चिने मौका हुन्छ । सच्चिनका लागि पहिले अरूले भनेका कुराहरू धैर्यपूर्वक सुन्न सक्नुप¥यो । अहिले उहाँहरू यही ढंगले अगाडि बढिरहनु भएकाले सबैतिरबाट प्रहार भइरहेको छ ।

अन्य राजनीतिक दलहरूको अस्तित्वलाई पनि सहजतापूर्वक प्रधानमन्त्रीले नलिएको, सदनमा उठेका कुरालाई पनि धैर्यका साथ सुनेर त्यसको जवाफदिने क्षमता नभएको, बाहिर मिडिया जगत् र आम जनताले पनि उहाँहरूलाई सच्चिनका लागि आग्रह गरिरहेको अवस्थामा अहिलेका प्रधानमन्त्री सुधारको कुरा सुन्नै चाहनहुन्न । यसले गर्दा पनि समस्याहरू थपिका छन् ।

जहाँसम्म कांग्रेसले अब के गर्छ भन्ने प्रश्न छ, नेपाली कांग्रेस पार्टी नै जनताको पार्टी हो । जनताले जे चाहन्छ नेपाली कांग्रेस त्यसैगरी रूपान्तरण हुन्छ । नेपाली कांग्रेस बलियो भयो भने मात्रै जनता बलियो हुन्छ र देश पनि बलियो हुन्छ । अहिले नेपाली कांग्रेस कमजोर भएको अवस्थामा जनताका अधिकारहरू पनि कमजोर भएका छन्, देशको अवस्था पनि कमजोर भएको छ, लोकतन्त्रको अवस्था पनि कमजोर भएको छ ।

त्यसकारण अहिले नेपाली कांग्रेसलाई बलियो बनाउनु सबै जनता, आमनेता कार्यकर्ता र शुभचिन्तकको दायित्व हुन आएको छ । अब सबै मिलेर नेपाली कांग्रेसलाई बलियो बनाएर ल्याउन आवश्यक छ र यसका लागि सबैले आफ्नो क्षेत्रबाट दायित्व निर्वाह गरौ भन्ने मेरो आग्रह छ ।

पछिल्लो समयमा भ्रष्टाचार बढेका र मन्दिर वा संघसंस्थादेखि सरकारी जग्गा हडपेका समाचारहरू बढी आउन थालेका छन् । तर, कांग्रेसले यी विषयमा चासो राखेको देखि“दैन । किन ?

कांग्रेस यी विषयमा चुप लागेर बसेको छैन । हामीले संसदीय दलको बैठकबाट यी विषयहरूमाथि तत्काल छानबिन हुनुपर्छ भनेर सरकारलाई लिखित रुपमा नै दिएका छांै र विभिन्न फोरमहरूमा नेताहरूले आवाज पनि उठाइरहनु भएको छ । विडम्बना के छ भने हाम्रो प्रधानमन्त्री म भ्रष्टाचार गर्दिनँ र भ्रष्टाचार पनि गर्न दिन्नँ भन्दै दिनहुँजसो भनिरहनु भएको छ । उहाँले सदनमै कति पटक भ्रष्टाचारीहरूले मेरो छेउमा आउन आँट गर्न सक्दैनन् भन्नु भएको छ । तर, उहाँको सरकार यति भ्रष्ट हँुदै गएको छ कि अहिले ठूला भ्रष्टाचारी भनेर आम कहलिएकाहरू उहाँकै अगाडि पछाडि हिँडिरहेका छन् ।

मेरो भनाइको अर्थ प्रधानमन्त्रीले भ्रष्टाचार गर्नुभयो भन्नै हैन । तर, उहाँले भ्रष्टाचारी र माफियाहरूलाई संरक्षण दिनुभयो । अहिले आएर उहाँ कहीँ पनि भ्रष्टाचार भएकै छैन भन्न थाल्नु भएको छ । भएको कुरालाई, लोकले मानेको कुरालाई त प्रधानमन्त्रीले मान्नुपर्ने हो । तर, उहाँ भ्रष्टाचार भएको कुरा स्वीकार्न त के सुन्न पनि चाहिरहनु भएको छैन । प्रधानमन्त्रीकै सरकारी निवास बालुवाटारको जग्गा भूमाफियाहरूले खाइसकेका रहेछन् । उहाँकै पार्टीका महत्वपूर्ण जिम्मेवारी सम्हाल्नु भएको व्यक्तिको नाम पनि जोडिएर आयो ।

सहिद मञ्च, बसपार्क, मठमन्दिर र गुठीदेखि सरकारी जग्गा माफियाहरूले हडपिसकेका छ । तर, प्रधानमन्त्री यसलाई स्वीकार गर्न तयार हुनुहुन्न । आम जनताले भनिरहेका छन् सरकार अहिले विकासको दिशामा देशलाई अगाडि बढाउने समय हो । गल्ती नगर्नुस् । गलत बाटोमा गइरहनु भएको छ । सच्चिएर आउनुहोस् भनेर भनिरहेका छन् । आमसञ्चार जगत्ले भ्रष्टाचार कति बढेको छ, सरकारी सम्पत्तिको कति दुरुपयोग भएको छ भनेर देखाइरहेका छन् । तर, प्रधानमन्त्री न सञ्चारका कुरा मान्नुहुन्छ न जनताले औंल्याएका कुरालाई विचार गर्नुहुन्छ ।

आफू मात्रै राम्रो, आफूले जे गरे पनि राम्रो भन्ने हिसाबमा प्रधानमन्त्री गएकाले मान्छेहरू यो व्यवस्थाप्रति नै चिन्तित हुन थालेका छन् । जनताको आवश्यकता एउटा छ । करमाथि करको भार र महँगीले जनता आहात भएका छन् । तर, प्रधानमन्त्री सवै जनताले बल्ल सरकारको महसुस गरेको भनिरहनु भएको छ । सडकमा धुलो उडेर स्थानीयले सडक बन्द गराएर यातायात अवरुद्ध गराएका छन् । प्रधानमन्त्री संसद्मा भाषण गर्नुहुन्छ, यो वर्ष कतै धुलो छैन, जनताले मास्क लगाउन छाडिसके ।

यस्ता प्रधानमन्त्रीले शासन चलाएका समयमा निराश नभएर जनताले के गरून् । कुनै लेखकलाई प्रधानमन्त्रीले राम्रो मान्नुहुन्न । कुनै नागरिक समाजलाई प्रधानमन्त्री राम्रो मान्नुहुन्न । कुनै दलको भनाइ र मागलाई वास्ता गर्नुहुन्न । आम सञ्चार जगत्लाई उहाँले देख्न सक्नु हुन्न । अहिले सरकारले जसरी आफूलाई अगाडि लान खोजिरहेको छ त्यो देशका लागि दुर्भाग्यपूर्ण छ र स्वयम् प्रधानमन्त्रीका लागि पनि दुर्भाग्यपूर्ण हुनेछ ।

संघीय सरकारको सिको गर्दै नगर र गाउ“ तहमा पनि भ्रष्टाचार बढ्न थालेका खबरहरू आइरहेका छन् । पछि भ्रष्टाचारकै कारण संघीयता नै धरापमा त पर्दैन ?

यस्तै ढंगले सरकार अगाडि बढ्यो र यसलाई नियन्त्रणको प्रयास गरिएन भने भोलिका दिनमा व्यवस्था त के होला भन्न सकिन्न तर, नेतृत्व चाहिँ धरापमा पर्छ । कुनै गाउँपालिका, नगरपालिका वा प्रदेश स्तरमै पनि यसलाई रोकिएन भने पहिले मतदान गर्ने जनताले नेतृत्वलाई हेर्छन् । आफूले चुनेर पठाएको नेतृत्वले काम गरेन । जनताका लागि आएको रकममा भ्रष्टाचार ग¥यो भने त्यसलाई जनताले परिवर्तन गर्न सक्छन् ।

अहिलेसम्मको विधि नै यही हो । तर, यस्तो खालको नेतृत्व हाबी भयो र जनताले परिवर्तन गर्ने कुरामा विचार पु¥याएनन् भने भोलि व्यवस्थाप्रति पनि वितृष्णा खडा हुन सक्छ र समाजमा अर्को द्वन्द्व निम्तिने खतरा हुन्छ । यो नियम केन्द्रमा पनि लागू हुन्छ । अहिले नेतृत्वका ओलीजी हुनुहुन्छ । उहाँको सरकार छ । जनताले बारम्बार सचेत गराइरहेका छन् । भोलिका दिनमा पनि जनताको कुरा नसुन्ने र जनताले दिएको अर्तीलाई आत्मासाथ नगर्ने हो भने उहाँ त जानुहुन्छ हुन्छ सँगै भर्खरै जन्मिएर शिशु अवस्थामा बामे सर्दै गरेको व्यवस्था पनि त लथालिंग अवस्थामा पुग्छ ।

यसका संरचनाहरूको विकास भएको हँुदैन । सबै संरचनाहरू तयार नभएको अवस्थामा जनताले चाहेअनुसारको सेवा पाउन सक्दैनन् र व्यवस्थाप्रति वितृष्ण जाग्न थल्छ र यसको ठीक विपरीत जो जो अहिलेको व्यवस्थालाई असफल बनाउने मार्ग खोजिरहेका छन् उनीहरूले टाउको उठाउने अवस्था आउन सक्छ ।

त्यसकारण अहिलेदेखि नै आफूले लडेर ल्याएको व्यवस्थाप्रति जनता चनाखो भएर बस्नुपर्छ र हामी राजनीतिक दलहरू पनि सचेत हुनुपर्ने समय आइसकेको छ । उहाँले गरेका क्रियाकलापले जनतालाई पीडामा पु¥याउँछ, मुलुकको संविधान कानुनमा बेथिति ल्याउँछ, शान्तिसुरक्षामा खलल पुग्छ, मुलुकमा अनियमितता र भ्रष्टाचार बढेर जान्छ र मुलुकको राष्ट्रियता पनि कमजोर हुन्छ भने हामी सबै मिलेर खबरदारी गर्नुको अर्को विकल्प रहँदैन ।

सरकारप्रति असन्तुष्टिहरू बढिरहेका बेला प्रतिपक्ष सशक्त भएर आउनुपर्ने हो । तर, तपाईंहरूको आन्तरिक विवादले गर्दा पार्टी थिलथिलो भइसकेको छ । यस्तो कांग्रेसबाट के आशा गर्ने ?

कांग्रेसभित्र केही आन्तरिक विवाद भए पनि हामीले आफ्नो जिम्मेवारी र गर्नुपर्ने धर्मलाई छाडेका छैनौं । कांग्रेस नीतिगत विषयमा स्पष्ट छ । नेताहरूका बीचमा केही असन्तोष, अलग धारणा रहे पनि हामीले अहिलेसम्म सहमतिकै आधारमा आफ्ना धारणाहरू सार्वजनिक गर्दै आएका छौं । नीति र कार्यक्रममा हामी प्रस्ट छौं र यसमा खासै कसैको असहमति पनि छैन । तर, प्रतिस्पर्धाको होडबाजी भने नेपाली कांग्रेसमा आवश्यकताभन्दा बढी छ ।

यो कुरालाई म स्वीकार गर्छु । अहिले कांग्रेसमा गुटको राजनीतिले प्रश्रय पाएको हुनाले पार्टीलाई केही घाटा पनि भएको छ । यो गुटे राजनीतिलाई व्यवस्थापन गर्दै नेतृत्वको प्रतिस्पर्धालाई पनि जोसका रूपमा नभई व्यवस्थित रूपमा गराउँदै अहिले पार्टीलाई सशक्त र बलियो बनाउने तर्फ लाग्नुपर्छ । यो विषयलाई मिलाएर पार्टी व्यवस्थित बनाउन ढिला भइसकेको छ । पछिल्लो समयमा आएर नेताहरूले यो कुरा महसुस पनि गरेका छन् ।

अहिलेको हामी सबैको मूल दायित्व भनेको नेपाली कांग्रेसलाई बलियो बनाउने हो र यसलाई जनताको बीचमा लगेर, जनजागरण गरेर नेपालको लोकतन्त्रका लागि नेपाली कांग्रेसले ऐतिहासिक र निर्णायक भूमिका निर्वाह गर्छ । त्यसकारण अहिले जनताले नेपाली कांग्रेसले लोकतन्त्रको रक्षा गर्न सक्दैन कि भने चिन्ता गरिहाल्नुपर्ने अवस्थामा कांग्रेस पुगेको छैन । जनताको साथ र सहयोग पाएसम्म जनताका अधिकारको रक्षा कांग्रेसले गर्छ । पार्टीमा अहिले नेता बन्नेमा तीब्र प्रतिस्पर्धा छ ।

अब यो प्रतिस्पर्धालाई व्यवस्थित बनाउँदै जतिखेर महाधिवेशन हुन्छ त्यो समयमा को नेता बन्ने, को पदाधिकारी बन्ने त्यहीबेला प्रतिस्पर्धा गरौंला । अहिले प्रतिस्पर्धाभन्दा पनि संगठनलाई विस्तार गरेर पार्टीलाई उचाइमा पु¥याउने हो । हजारांै हजार जनतालाई साथ लिएर नेपाली कांग्रेस अगाडि बढ्यो भनेमात्रै संविधानको रक्षा हुन सक्दछ । त्यसकारण अहिले हाम्रो उद्देश्य भनेको पार्टी कार्यकर्ताहरूलाई एक ढिक्का बनाउँदै जनतालाई पनि जनजागरणमा सहभागी बनाएर जनताका लागि नेपाली कांग्रेस र कांग्रेसका लागि जनता हुने माहोल बनाएर अगाडि जाने तयारीमा छांै ।

तपाईंले संगठनका कुराहरू उठाइहाल्नु भयो । १४औं महाधिवेशन आउन धेरै समय बा“की छैन । तर, केन्दीय विभागहरू गठन भएका छैनन् र सबै संगठनहरू लथालिंग भएको अवस्थामा जनजागरण लिएर जानुभएको छ । जनतालाई के भनेर सम्झाउनुहुन्छ ?

पछिल्लो पटक नेपाली कांग्रेसको वैधानिक प्रावधानअनुसार गाउँदेखि जिल्ला र जिल्लादेखि केन्द्रसम्मका सबै पदहरूमा चुनाव भयो । एउटा पदमा एक जनाले जित्ने भो र अरू धेरैले हार्ने भए र हारेकाहरूले जितेकाहरूलाई सहयोग गर्ने खालको थिति मिलाउन नेपाली कांग्रेसमा सकिएन । विधि र विधानअनुसार चुनाव जितेकाले नीति बनाउने हो । पार्टी चलाउने हो । तर, अहिले गाउँदेखि केन्द्रसम्मका सभापतिहरूलाई सहज रूपमा काम गर्ने दिने परिपार्टी अहिले नेपाली कांग्रेसमा छैन ।

पहिले अलिअलि थियो त्यो विस्तारै हराएर गइसक्यो । जितेकाले भन्दा पनि हारेकाहरूको बोलवाला पार्टीमा बढी भयो । जितेकालाई भन्दा हारेकालाई केन्द्रदेखि तल्लो तहसम्म बढी सिट पनि चाहिएको छ । त्यसकारण अहिले कांग्रेसमा हारेकाले पार्टी चलाउने हो कि जितेकाले पार्टी चलाउने भन्ने विषयमा हानाथाप भइरहेको छ । नियमअनुसार त जितेकाले पार्टी चलाउनुपर्ने हो । यो कार्यकालमा पार्टी यही अमलबाट अगाडि बढ्यो ।

जितेकाले पार्टी चलाउने वातावरण नभएका कारण पार्टी धेरै झगडा होला, धेरै तनाव होला, आन्तरिक कलह बढ्यो भने पार्टी कमजोर होला र मिलाएर गरौंला भन्दाभन्दै निर्वाचनपछि अहिलेसम्म पार्टी गरौंलामै अड्किएको छ । त्यसले गर्दा केन्द्रीय कार्यसम्पादन समिति पनि बन्न सकेको छैन, केन्द्रीय विभागहरू पनि बन्न सकेका छैनन् ।

त्यसैले हामीले सभापतिलाई भनेका छौं तपाईंले चाँडो अरू नेताहरूसँग पनि छलफल गर्नुस्, सहमति गर्नुस् र यदि सहमति जुट्न सकेन भने पनि केन्द्रीय समितिको बैठक बोलाउनु होस् र अहिलेलाई के कसरी हुन्छ विभागहरू बनाएर महाधिवेशनमा जाने काम गरौं र पार्टीको संगठन विस्तारतिर लागौं भनिरहेका छौं । तर, नेपाली कांग्रेसभित्र के नराम्रो रोग लाग्यो भने सबैलाई समेट्न र मिलाएर जाने भनेको भागबन्डा गर्ने हो भन्ने कुरा विकसित भयो र पार्टी यो अवस्थामा पुग्यो ।

अब नेताहरूको चेत खुलेको महसुस हामीले गरेका छौं । चाँडै विभागहरू गठन हुनेछन् र हामी संगठन विस्तारका लागि गाउँ जाने छांै । जनताका माझमा जान ढिला भइसकेको छ । यस्तै ढिलासुस्तीका बाबजुद अहिले जागरण कार्यक्रम सुरु भएको छ । यसमा सबै नेताहरूले आआफ्नो जिम्मेवारी पूरा गरिरहनु भएको छ । अब पार्टीभित्रको चरम गुटबन्दी र भागबन्डाको संस्कारलाई अन्त्य गर्न आवश्यक भइसकेको छ र हामी त्यसतर्फ अहिले केन्द्रित भएका छांै ।