काठमाडौं । सिरियास्थित इरानी दूतावासमा भएको आक्रमणपछि इरान र इजरायलबीच तनाव बढेको छ । इजरायललाई दोष लगाइएको यस हमलामा ११ इरानी सैनिक मारिएका थिए । यसपछि गत शनिबार इरानले इजरायलमाथि मिसाइल र ड्रोन आक्रमण गरेको थियो । इजरायलले यो कार्यको कडा प्रतिक्रियाको चेतावनी दिएको छ ।

यही तनावका बीच विश्वका देशहरू पक्ष विपक्षमा विभाजित हुन थालेका छन् । बेलायतले इजरायललाई हतियार निर्यात जारी राख्ने बताएको छ । यो बढ्दो तनावको बीचमा दुवै देशले आफ्नो सैन्य क्षमता पनि प्रदर्शन गरिरहेका छन् । 

इरान र इजरायलबीच कसको सेना बलियो छ ?

ग्लोबल फायर पावर अर्गनाइजेसनले उनीहरूको हालको उपलब्ध फायरपावरको आधारमा देशहरूको रैंकिंग जारी गर्दछ । यो र्याङ्किङ देशको पावर इन्डेक्स स्कोर निर्धारण गर्न ६० भन्दा बढी कारकहरू प्रयोग गरी गरिन्छ ।

२०२४ को लागि जारी ग्लोबल फायर पावर रैंकिंग अनुसार, इरानको सैन्य क्षमता संसारमा १४औं ठूलो हो । यसको पावर इन्डेक्स स्कोर ०.२२६९ मा अनुमानित छ । यसमा ०.००००० को अंकलाई ‘उत्तम’ मानिन्छ ।

अर्कोतर्फ, इजरायलको सैन्य क्षमतालाई हेर्दा, यसको सेना विश्वमा १७औं स्थानमा छ । इजरायलको पावर इन्डेक्स स्कोर ०.२५९६ छ ।

सेना कति छन् ?

८७ मिलियन जनसङ्ख्या भएको इरानमा ५६ प्रतिशत अर्थात ४९ करोड जनशक्ति छ । इरानको सेनामा सैनिकको संख्या ११ लाख ८० हजार छ । तीमध्ये ६.१० लाख सक्रिय सैन्य कर्मचारीहरू छन्, जबकि ३.५० लाख रिजर्भ कर्मचारीहरू छन् । इरानमा २.२० लाख अर्धसैनिक, ४२ हजार वायुसेना, ३.५० लाख सैनिक र १८.५ हजार नौसैनिक छन् ।

अर्कोतर्फ इजरायलको जनसंख्या ९० लाख छ र यसमा ४२ प्रतिशत अर्थात ३७ लाख जनशक्ति छ । इजरायली सेनामा सैनिकको संख्या ६.७ लाख छ । तीमध्ये १.७० लाख सक्रिय सैनिक छन् भने ४.६५ लाख रिजर्भ कर्मचारी छन् । इजरायलमा ३५ हजार अर्धसैनिक, ८९ हजार वायुसेना, ५.२६ लाख सैनिक र १९.५ हजार नौसैनिक छन् ।

हतियार कति छन् ?

इरानको सेनासँग जम्मा १,९९६ ट्याङ्क रहेका छन् । यस बाहेक इरानी सेनासँग ६५ हजार ७६५ लडाकू गाडी, ५८० स्व-चालित तोपखाना, २,०५० टोव्ड आर्टिलरी र ७७५ बहु रकेट लन्चर आर्टिलरी छन् ।

त्यस्तै इजरायली सेनासँग १३७० ट्याङ्कहरू छन् । त्यस्तै ४३ हजार ४०७ लडाकू वाहनहरू, ६५० स्व-चालित तोपखाना, ३०० टोव्ड आर्टिलरी र १५० बहु रकेट लन्चर आर्टिलरी छन् ।

वायु सेनामा को छ शक्तिशाली ?

इजरायल र इरान छिमेकी देश होइनन् र तिनीहरूको सिमाना एकअर्कासँग मिल्दैन । दुवै देश हजारौं माइल टाढाबाट आफ्नो वायु सेना मार्फत लडिरहेका छन् । इरानको वायु शक्तिको बारेमा कुरा गर्दा, योसँग कूल ५५१ युद्ध विमानहरू छन् । इरानको वायुसेनासँग १८६ लडाकू विमान, सातवटा ट्याङ्कर फ्लीट, १२९ हेलिकप्टर र १३ आक्रमण हेलिकप्टर छन् ।

त्यस्तै इजरायलको वायु क्षमतालाई हेर्ने हो भने कुल ६१२ युद्ध विमानहरू छन् । इजरायली वायुसेनासँग २४१ लडाकू विमान, १४ ट्याङ्कर फ्लीट, १४६ हेलिकप्टर र ४८ आक्रमण हेलिकप्टर छन् ।

दुवै देशका नौसेनाको शक्ति कति छ ?

इरानको नौसेनासँग जम्मा १०१ वटा हतियार छन् । यसमा सात फ्रिगेट (मध्यम आकारको युद्धपोत), तीन कार्वेट्स (सानो आकारको युद्धपोत), १९ पनडुब्बी र २१ गस्ती जहाज छन् ।

त्यस्तै इजरायली नौसेनाको क्षमतालाई हेर्दा यसमा जम्मा ६७ वटा हतियार छन् । यसमा १४५ विमान वाहक, सात कार्वेट्स, पाँच पनडुब्बी र ४५ गस्ती जहाज छन् ।